Als u aangemerkt wordt als verdachte in een strafzaak bent u nog geen dader. U blijft verdachte totdat het tegendeel bewezen is. U bent onschuldig totdat een rechter u schuldig verklaart of de officier van justitie u door middel van een strafbeschikking schuldig verklaart. Als u schuldig wordt bevonden en u gaat nog in hoger beroep of cassatie, dan zult u langer als verdachte aan worden gemerkt. U bent dan namelijk nog niet onherroepelijk veroordeeld. 

Als u wordt verdacht van een strafbaar feit kan er veel op u afkomen. Dit kan een stressvolle periode zijn. Het is goed om te weten wat u allemaal kunt verwachten en met welke personen/instanties u te maken zult krijgen. U wilt natuurlijk ook graag weten wat uw rechten en plichten zijn als u als verdachte in een strafzaak wordt aangemerkt. Dat zullen wij hieronder toelichten. Als verdachte in een strafproces dient u altijd bijstand in te schakelen van een ervaren strafrechtadvocaat. Het is belangrijk dat uw advocaat op de juiste manier verweer voor u voert tegen de verdenking. 

Aangehouden 

Als u wordt aangehouden omdat u verdacht wordt van een strafbaar feit zult u op het politiebureau verhoord worden. U mag daarvoor zes uur worden vastgehouden. De tijd tussen 00:00 en 09:00 uur wordt hierbij niet meegerekend. U heeft recht met een advocaat te spreken voor uw verhoor. Uw advocaat mag ook tijdens het verhoor aanwezig zijn. U zult ook gewezen worden op dit recht. Vaak wordt een advocaat aan u toegewezen die deelneemt aan de zogenoemde piketregeling van de Raad voor Rechtsbijstand. De kosten van bijstand tijdens verhoor worden vaak vergoed door de RvR. Dit is het geval wanneer u verdacht wordt van een feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten. 

Inverzekeringstelling 

Als de politie meer tijd nodig heeft voor onderzoek wordt u mogelijk in verzekering gesteld. Alleen een hulpofficier van justitie kan deze beslissing nemen. Voordat tot inverzekeringstelling wordt overgegaan, zult u verhoord worden. Als u langer moet blijven omdat zes uur niet voldoende is, zal de hulpofficier een bevel tot inverzekeringstelling geven. U kunt dan nog eens drie keer 24 uur op het politiebureau gehouden worden. Dit is alleen mogelijk als voor het feit waarvan u verdacht wordt voorlopige hechtenis is toegelaten. Dit is bijvoorbeeld het geval bij feiten zoals diefstal, bedreiging, inbraak etc. 

Wanneer u in verzekering wordt gesteld, zal er contact opgenomen worden met de Raad voor Rechtsbijstand. U krijgt dan ofwel een piketadvocaat toegewezen of u kunt zelf een voorkeur opgeven voor een advocaat. Inverzekeringstelling is mogelijk als het belang van het onderzoek dit rechtvaardigt. De beslissing moet genomen zijn door de hulpofficier van justitie en  u moet al zijn verhoord. 

De rechter-commissaris zal de inverzekeringstelling vervolgens toetsen. Na drie dagen en 15 uur na aanhouding zult u voor de rechter-commissaris verschijnen en u zult worden gehoord. De rechter-commissaris bepaalt of de inverzekeringstelling terecht is en zal bepalen of u in bewaring wordt gesteld. Als de inverzekeringstelling onrechtmatig is wordt u vrijgelaten. 

De inverzekeringstelling duurt in beginsel drie dagen, maar kan dus verlengd worden. In deze periode overlegt de politie met de officier van justitie wat er gaat gebeuren. Als de officier van justitie van mening is dat u in het belang van het onderzoek nog vastgehouden moet worden kan de inverzekeringstelling nog eens verlengd worden met drie dagen. Ook kan het zo zijn dat de officier van mening is dat u niet langer vastgehouden hoeft te worden. U wordt dan in vrijheid gesteld. Als de officier van mening is dat het onderzoek ver genoeg is om een beslissing te nemen over de verdere stappen, wordt u voorgeleid. 

Voorgeleiding 

Als de inverzekeringstelling afgelopen is, wordt u naar de officier van justitie gebracht. Dit wordt ook wel het parket genoemd. U zult voorgeleid worden. In uw dossier is het proces-verbaal, eventuele getuigenverklaringen, sporen en verdere informatie over uw zaak te vinden. Bij een voorgeleiding zal de officier aan u vragen wat er precies gebeurd is. 

Als u voorgeleid bent, zijn er vervolgens twee mogelijkheden. Als de officier van justitie van mening is dat het niet nodig is om u langer vast te houden zult u in vrijheid worden gesteld. Het is dan nog steeds mogelijk dat u strafrechtelijk vervolgd zult worden. U ontvangt dan ter plekke een dagvaarding, of krijgt deze thuis gestuurd.
Ook kan de officier besluiten dat u nog vast moet worden gehouden. Hij vraagt dan aan de rechter-commissaris om een bevel tot bewaring af te geven. U wordt gehoord door de rechter-commissaris. Het is verstandig ook dan een ervaren strafrechtadvocaat in te schakelen. 

Bewaring 

Als het bevel tot bewaring toegewezen wordt zal de voorlopige hechtenis aanvangen. U zult dan meestal overgebracht worden naar een huis van bewaring. De bewaring duurt maximaal veertien dagen. 

Gevangenhouding

Als de officier van justitie van mening is dat u moet worden vastgehouden na deze veertien dagen, dan zal hij de rechtbank om een bevel tot gevangenhouding vragen. U wordt dan opgeroepen door de rechter. Het bevel tot gevangenhouding wordt afgegeven voor maximaal 90 dagen. 

Beëindiging voorlopige hechtenis

De bewaring en de gevangenhouding tezamen wordt de voorlopige hechtenis genoemd. De voorlopige hechtenis kan tussentijds worden beëindigd. U wordt dan in vrijheid gesteld. Een ervaren strafrechtadvocaat kan verzoeken om schorsing of opheffing van de voorlopige hechtenis. Hier worden vaak voorwaarden aan gesteld. Als u zich niet aan deze voorwaarden houdt, wordt u opnieuw vastgezet. 

Hoger beroep tegen bevel tot gevangenhouding

Als een bevel tot gevangenhouding of verlenging van de gevangenhouding wordt gegeven, kunt u in hoger beroep bij het gerechtshof. U kunt maar een keer in hoger beroep gaan en dit dient binnen drie dagen te worden ingesteld. Als uw advocaat bijvoorbeeld al tegen de gevangenhouding hoger beroep heeft ingesteld, kan dit niet meer ingesteld worden tegen de verlenging daarvan. 

Onderzoek R-C

Als de officier van justitie nog extra onderzoek wil doen voordat hij een beslissing neemt, moet hij toestemming vragen aan de rechter-commissaris. Dit is bijvoorbeeld het geval als de officier meer bewijs wil. De rechter-commissaris kan de officier bevoegdheden geven in het kader van dit onderzoek. Het gaat dan bijvoorbeeld om het openmaken van post, afluisteren van telefoongesprekken of het doorzoeken van uw woning. Ook kan de rechter-commissaris een voorlichtingsrapport vragen aan de reclassering of een psychiatrisch rapport vragen. Het is mogelijk dat een verdachte dan opgenomen wordt in een kliniek voor dit onderzoek. 

Als u voor de rechter-commissaris verschijnt, kan uw advocaat vragen getuigen te horen die in uw voordeel kunnen verklaren. Ook kan een strafrechtadvocaat aan de rechter-commissaris vragen om andere onderzoekshandelingen die in uw belang zijn. 

Als het onderzoek is afgerond, zal de officier van justitie vervolgens beslissing of hij overgaat tot verdere vervolging of niet. 

Vervolging

Bij verdere vervolging zal de officier uw zaak aan de rechter willen voorleggen. U ontvangt dan een dagvaarding. In de dagvaarding staat waarvan u wordt verdacht en een zittingsdatum. Als u op dat moment nog vastzit, dan ontvangt u deze dagvaarding in het huis van bewaring. Als de rechtbank het bevel tot gevangenhouding al twee keer heeft verlengd, en u heeft nog steeds geen dagvaarding ontvangen, dan moet u worden vrijgelaten. Het totale voorarrest kan namelijk maximaal 110 dagen duren. Dit is de inverzekeringstelling, bewaring en gevangenhouding bij elkaar opgeteld. De zitting begint binnen deze termijn. Uw advocaat kan voor u beoordelen of aan deze termijnen is voldaan.  Uw advocaat zal uw zaak dan voorbereiden en zich inspannen tot een goede afloop te komen. 

Uitspraak door de rechter

De rechter zal uitspraak doen in uw strafzaak. Als u wordt veroordeeld in eerste aanleg (bij de rechtbank), dan wordt u overgebracht van huis van bewaring naar de gevangenis. Uw advocaat kan hoger beroep instellen als u het niet eens bent met de uitspraak van de rechter. Uw advocaat zal altijd beoordelen of hij dit wel in uw belang acht en wat de kansen zijn dat dit hoger beroep zal slagen. 

Hoger beroep

Ook bij een hoger beroepszaak is het heel belangrijk dat u zichzelf voorziet van de juiste verdediging. Alleen dan maakt u immers kans dat het hoger beroep in uw voordeel uitpakt. Neem contact met ons op om in gesprek te gaan met een advocaat gespecialiseerd in het hoger beroep.